Minister Jetten (Klimaat en Energie) informeert de Tweede Kamer over kabinetsvisie burgerbetrokkenheid bij de energietransitie. Het kabinet gaat de komende periode samen met andere partijen aan de slag om inwoners van Nederland en omwonenden van grotere energieprojecten nog beter te betrekken bij de energietransitie en hen meer ruimte te bieden om mee te denken en doen.
André Jurjus, voorzitter Energie Samen:
“Dit is een belangrijke stap van de minister. En daar hebben we met z’n allen aan bijgedragen. Lokale coöperaties die de minister of ambtenaren op bezoek hebben gehad en hebben laten zien dat het werkt, regionale koepels die op provinciaal niveau bestuurders en ambtenaren enthousiast hebben gemaakt, zodat ook in alle RES-gesprekken de burgerinitiatieven langzaam maar zeker beter op de kaart zijn komen te staan, en het voortdurende werk van Sijtze Brandsma en Siward Zomer en hun collega’s die de afgelopen 12 maanden niet hebben nagelaten de coöperatieve route voor de energietransitie concreet te maken en in allerlei beleidsprocessen in te brengen. Het heeft gewerkt.”
Siward Zomer, coöperatief directeur Energie Samen:
“Het is heel mooi dat de minister verder wil kijken dan burgerparticipatie waar bewoners alleen maar een mening kunnen geven over een project dat al kant en klaar bedacht is. De minister wil juist ruimte geven aan burgers om mee te denken aan oplossingen, en om daadwerkelijk mee te werken aan die oplossingen. Wij willen daar vanuit de ruime ervaring van onze leden graag aan bijdragen.”
Monitoren, leren en blokkader opruimen
De visie en actielijnen gaan vooral over monitoren, leren en blokkades in wetten en regels opruimen, maar bevat nog geen toezeggingen om actielijnen ook met geld te ondersteunen. Dat is wel nodig; als sector hebben we nog veel op te bouwen om de komende decennia de rol te vervullen die de minister nu schetst. In de gesprekken met EZK over de verdere uitwerking van deze visie zullen we dit ook nadrukkelijk aan de orde stellen.
De highlights:
Meer samen met burgers doelen en kader stellen;
- 10 voorwaarden voor het participatieproces: Daar staat onder meer in dat je zo vroeg mogelijk moet beginnen met het betrekken van burgers, maar dat er daarbij aandacht moet zijn voor de capaciteit en kennis die dat vraagt van een lokale overheid.
- Inclusiviteit is ook één van de uitgangspunten: zorg ervoor dat de samenstelling van de groep deelnemers een goede afspiegeling van de bevolking in de omgeving is.
- Een derde belangrijk uitgangspunt: zorgen dat lokaal eigendom gestimuleerd wordt bij projecten voor hernieuwbare energie op land, met als aandachtspunt dat lokaal eigendom voor iedereen in de omgeving toegankelijk moet zijn.
Over de visie
In de visie zijn uitgangspunten voor burgerbetrokkenheid benoemd en drie prioriteiten voor de burgerbetrokkenheid in de energietransitie en klimaatopgave:
- versterking van participatie bij beleidsontwikkeling op nationaal niveau,
- versterking van participatie op decentraal niveau,
- versterking van burgerinitiatieven rond de klimaat- en energietransitie.
Bij elk van de prioriteiten zijn actielijnen voorgesteld om de doelen te helpen realiseren. De minister wil dit met diverse maatschappelijke partners oppakken, Energie Samen en de Participatiecoalitie, waar Energie Samen onderdeel van uitmaakt, horen hier uiteraard bij.
De minister schrijft dat de energietransitie niet alleen technisch is. De energietransitie kan effect hebben op je leefomgeving, op je dagelijkse leven en op je portemonnee. Daarom noemt hij het ook een maatschappelijke transitie die een verandering van ons als samenleving vraagt. Inwoners moeten op tijd mee kunnen denken over plannen in hun omgeving, over hun eigen rol en verantwoordelijkheid in de transitie.
Deze visie is mede namens BZK opgesteld. Meer informatie op de site van de Rijksoverheid en op Energie Samen.
